Biografia
Kazimierz Nowak
urodził się 11 stycznia 1897 roku w miejscowości Stryj na Podolu. Po pierwszej wojnie światowej przeprowadza się do Poznania. Podejmuje pracę urzędnika w towarzystwie ubezpieczeniowym, jednocześnie w trakcie rowerowych wycieczek po kraju realizuje swe pasje podróżnika i fotografa. 19 marca 1922 roku żeni się z Marią Gorcik, tego samego roku rodzi się córka Elżbieta, w styczniu 1925 roku na świat przychodzi syn Romuald. Zamieszkuje z rodzinš w podpoznańskim Boruszynie.
Już jako dziecko marzył by poznać Afrykę. Pracował jako reporter w poznańskiej prasie, a jednym z celów podjęcia podróży przez Afrykę była chęć utrzymania rodziny z honorariów za relacje, które były publikowane w prasie polskiej, a także francuskiej, włoskiej i brytyjskiej. W swoich listach i na zdjęciach z podróży do Afryki, obok osobistych przeżyć, uchwycił niezwykłš kulturę, bogactwo przyrody i życie duchowe kontynentu afrykańskiego. Wypowiadał się m.in. przeciw kolonializmowi. Po powrocie, w listopadzie 1936 usiłował podjšć pracę we Francji jako fotoreporter, lecz bez skutku. Powróciwszy do kraju w grudniu 1936, wygłaszał odczyty na temat Afryki, które były bogato ilustrowane przeźroczami. Zmarł w niespełna rok po powrocie z podróży na zapalenie płuc, na skutek wycieńczenia organizmu malarią.
Po powrocie do Poznania Kazimierz Nowak wygłasza w kinie Apollo odczyty poświęcone etnografii lšdu afrykańskiego, wzbogacane pokazami fotografii. Z odczytami gości także w innych miastach, prezentuje relację ze swej podróży między innymi na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. Planuje wydanie zebranych przez siebie materiałów w postaci książki i zamierza przedsięwziąć kolejną wyprawę, tym razem do Indii i Azji Południowo-Wschodniej. Niestety, tych pragnień już nie udaje mu się zrealizować. Jest wycieńczony częstymi nawrotami malarii, na domiar złego dostaje zapalenia okostnej lewej nogi. Przechodzi operację. Podczas pobytu w szpitalu nabawia się zapalenia płuc. W niespełna rok po powrocie do kraju, 13 października 1937 roku umiera.
Tam i z powrotem, czyli trasa podróży
Nazwy miast, państw i posiadłości zachowano takimi jakie używano w czasie jego podróży: Droga na południe: Start: listopad 1931 - Trypolis, Benghazi, Tobruk (Libia) ---> Kair (Egipt) ---> Chartum, Malakal (Sudan Anglo-Egipski) ---> Kongo Belgijskie ---> Elisabethville (Rodezja Północna) ---> Rodezja Południowa ---> Pretoria, Przylądek Igielny, meta: maj 1934 (Związek Południowej Afryki) Droga na północ: Start: maj 1934 - Przylądek Igielny, Kapsztad (Zwišzek Południowej Afryki), Windhoek (Afryka Południowo-Zachodnia) ---> Angola ---> Leopoldville, Brazzaville (Kongo Belgijskie) ---> Fort Lamy (Francuska Afryka Równikowa) ---> Francuska Afryka Zachodnia ---> Algier, meta: listopad 1936 (Algieria)
Bibliografia
Dotychczas ukazały się dwa wydawnictwa poświęcone Kazimierzowi Nowakowi. W 1962 wydano przygotowany przez jego córkę Elżbietę Nowak-Gliszewską album Przez Czarny Ląd (K. Nowak, E. Gliszewska, Przez Czarny Lšd, Wiedza Powszechna. Warszawa 1962). Elżbieta Nowak-Gliszewska pracowała również nad wydaniem korespondencji Nowaka w ksišżce Na przełaj przez Afrykę. Ksišżki nie udało się wówczas opublikować[3]. Relacje prasowe zostały zebrane przez Łukasza Wierzbickiego i wydane w 2000 roku książce Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd, którš Ryszard Kapuściński uznał za klasykę polskiego reportażu (K. Nowak, Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd. Listy z podróży afrykańskiej z lat 1931-1936, Sorus. Poznań 2000 fragment; wydanie II - 2006; wydanie III rozszerzone - 2007).